In dit thema staan allerlei bronnen met betrekking tot het kiesrecht. In 2019 herdachten we dat het 100 jaar geleden is dat het algemeen kiesrecht werd ingevoerd. Er zijn dan ook een aantal interessante bronnen die hierover gaan. Maar we gaan ook terug naar de eerste jaren na de Grondwetsherziening van Thorbecke in 1848, toen nog maar een klein groepje mannen mocht stemmen. En u leest ook over de tijd waarin net het algemeen kiesrecht was ingevoerd en waarin nog een stemplicht gold!
- Er zijn een aantal bronnen te vinden over Aart van Zanen, een sociaal-democraat uit Ammerstol. Dit dorp in de Krimpenerwaard werd jarenlang aangeduid als Moskou aan de Lek.
- Er zijn heel veel brieven van mensen te vinden die, ondanks de stemplicht, toch niet gestemd hadden. In een brief legden zij aan de burgemeester uit waarom zij niet gestemd hadden.
- Voor de invoering van het algemeen kiesrecht gold het censuskiesrecht. Het stemrecht was dan voorbehouden aan mannelijke inwoners die een bepaald bedrag aan belastingen kon betalen. Welk bedrag, verschilde per gemeente.
- De eerste gemeenteraadsverkiezingen na de invoering van het algemeen kiesrecht zijn in 1919. Dit betekent dat vrouwen zich verkiesbaar kunnen stellen voor de gemeenteraad. In de regio Midden-Holland zijn er dan nog geen vrouwen gekozen. Bij de volgende verkiezingen van de gemeenteraad, in 1923, komt hier verandering in: In Gouda wordt Agnetta Riesz-Noothoven van Goor (Vrijheids-bond) gekozen en in Gouderak Carolina van der Pol-Quivooy (SDAP).
Meer lezen over de invoering van het algemeen kiesrecht? Download dan deze brochure van Prodemos.
